S.O.S.'in Anlami

Çok kiii S.O.S.'in gemimizi kurtar (Save Our Ship), ruhumuzu kurtar (Save Our Soul) veya diier sinyalleri durdur (Stop Other Signals) kelimelerinin bai harflerinden oluituiunu sanir. Bu bilgiler tamamiyla yanlii olup S.O.S. harfleri hiç bir kelimenin bai harfinden oluiturulmamiitir.

Tamamen telgraf zamanindan kalmadir ve gemilerde de yakin zamana kadar telsiz telgraf kullaniliyordu. Bilindiii gibi telgrafta mors alfabesi denilen sistemde her harf, nokta ve çizgilerin deiiiik kombinasyonundan oluiuyor. Bu sinyali gönderen maniple denilen alete tek dokunuita kariiya nokta yani 'bip', biraz daha uzunca basinca 'diiiit' sinyali gidiyordu. Gönderenler de, alanlar da mors alfabesini ezbere bildiklerinden bu 'bip' ve 'diiiit'larda hangi harfler olduiunu çözüyor ve normal yaziya dönüitürüyorlardi.

imdat çairisinin çok kolay akilda tutulabilmesi için 1908'de üç çizgi, üç nokta, üç çizgi olan S.O.S. seçildi. Yani telsizde 'diiiit, diiiit, diiiit, bip, bip, bip, diiiit, diiiit, diiiit' sinyali aldiiinizda hemen acil yardima ihtiyaci olan biri olduiunu anliyordunuz.

Filmlerde görmüisünüzdür. Gemiler, özellikle uçaklar, tehlikeli bir durumda yardima ihtiyaçlari olduiunda 'mayday' (meydey) çairisi yaparak durumlarini bildirirler. Bu kelime Fransizca'da bana yardim et anlamindaki m'aidez kelimesinden türetilmiitir.

Hiç dikkat ettiniz mi, filmlerde telsizle konuian her kiiinin ismi hep 'Roger' (rocir) dir. Halbuki 'roger' telsiz konuimalarinda 'anladim' anlaminda kullanilir ve her iki taraf da cümlenin baiinda ve sonunda bu kelimeyi kullanirlar. Filmleri tercüme edenler ise bu kelimeyi bir erkek ismi sandiklarindan, herkes birbirine 'Roger' diye ismen hitap ediyormui gibi çevirirler.

Nasil bizde telefonda harfleri söylemek için Ankara'nin 'A'si, Bursa'nin 'B'si denilirse Roger kelimesi de ingilizce'de 'R' harfinin tanimi için kullanilir, yani Roger'in 'R'si denilir. R harfi ise mors alfabesinde bailangiçta 'anlama'nin kodu idi. Sonra konuimali iletiiime geçilince 'Roger' olarak kullanilmaya bailanildi. Filmleri tercüme edenlerin ABD bahriyesinde nasil oluyor da bu kadar Roger bir araya geliyor diye uyanmamalari gerçekten ilginç!